Soma için çarpıcı rapor: Soma’da asıl sorumlu TKİ

TBMM Soma Araştırma Komisyonu, çalışmalarında sona geldi. Ocağın sahibi Alp Gürkan’ı dinleme kararı alan ve Eynez’de süren yangın nedeniyle madende inceleme yapma ihtimali ortadan kalkan Komisyon için, CHP’ye göre rapor eksik yazılacak.

301 madencinin hayatını kaybettiği Soma faciasının ardından TBMM’de kurulan ve Haziran başında çalışmalarına başlayan Araştırma Komisyonu,14 toplantı ve 2 yerinde inceleme ziyareti gerçekleştirdi. 20 kamu, 12 sivil toplum ve 19’u özel kurumlardan olmak üzere toplam 51 kişi dinlendi. Yaz tatiline girmeden önce komisyon Soma maden kazası ile ilgili olarak; Soma Holding Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gürkan’ı dinleme kararı aldı. Ancak, Gürkan’ın sağlık nedeniyle Ekim ayında dinlenmesi kararı aldı.

Komisyon üyesi milletvekillerinin Avustralya ve ABD’deki inceleme isteği ise tartışma konusu olunca Meclis Başkanlığı geziyi iptal etti. Komisyonun CHP’li üyesi Hasan Ören iki aylık çalışmada gelinen noktayı, eksiklikleri Taraf’a anlattı. Yurt dışı gezisinin iptalini eleştiren Ören, “Türkiye’de 50 bin maden işçisi var 63 milyon ton kömür çıkartıyoruz. Avustralya ile şartlarımız aynı. Avustralya’da 50 bin maden işçisi var. 520 milyon ton kömür çıkartılıyor. Yani 9 kat fazlası… Buraya gidip 520 milyon ton kömürün nasıl çıkartıldığını bir komisyon üyesi olarak görmezsem oradaki teknolojiyi görüp buradaki eksiği nasıl tespit edeceğim. Ben maden mühendisi miyim madenlerde mi çalışmışım. Kaç komisyon üyesi hayatında kaç defa madene girmiştir” dedi. “Avustralya, Almanya, Amerika hangi tedbirleri alıyor da 50 yıldır burada kaza olmuyor” diye soran Ören, “Komisyonun bir tarafı eksik kaldı. Doğru olan bir karar siyasete kurban edildi. Ayrıca Komisyon olarak kazanın olduğu madene de tehlike geçtikten sonra girmemiz lazım” ifadelerini kullandı.

“Asıl sorumlu TKİ”

Ören sözlerini şöyler sürdürdü: “Bundan sonra madenlerde ruhsat sahibi Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) ise asıl işveren o olacak. Maden ruhsatları TKİ’ye ait. Siz buraları kiraya veriyorsunuz. Hizmet karşılığı verdiğiniz yerde gücü olmayan iş adamını asıl işveren yapamazsınız. Burada işveren sizsiniz. Çünkü burada bu kömürü çıkaran 10 TL kazanıyorsa sadece ruhsat size ait olduğu için 100 TL kazanıyorsunuz. Bu 100 TL’nin 30 TL’sini siz TKİ olarak iş sağlığı ve iş güvencesine yatırmak zorundasınız. Denetlemek zorundasınız. Tedbirleri alacak olan TKİ’dir. Bunu yapmamız lazım yoksa Soma AŞ gider Toma AŞ gelir, Toma AŞ gider Çağdaş AŞ gelir. Bunlar çok önemli değil. Bunlar insan hayatını hiçe sayan, insan hayatına değer vermeyen denetim görmediği süre içersinde de her şeyi mübah sayan şirketler. Ama asıl burada sorumlu TKİ’dir.”

Soma’yla ilgili vahim iddialar Meclis’te

CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın yanıtlaması talebiyle Meclis’e verdiği yazılı soru önergesinde, 301 işçinin yaşamını yitirdiği Soma katliamıyla ilgili önemli iddialar gündeme getirdi. Özel; kurtarma çalışmaları sırasında ocaktaki hava akımının yönünün değiştirilmesinden ötürü çok sayıda işçinin hayatını kaybettiği ve bunun üzerine Bakan Yıldız’ın, ölü sayısının kademeli olarak açıklanması yönünde talimat verdiğinin iddia edildiğini bildirdi. Milletvekili Özel, AFAD’ın izinli olan işçileri kurtarılmış gibi göstererek kamuoyunu yanılttığının da belirtildiğini ileri sürdü.

EKONOMİ AJANDASI