Dolar 32,3787
Euro 35,0516
Altın 2.326,54
BİST 9.076,20
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul 23°C
Az Bulutlu
İstanbul
23°C
Az Bulutlu
Cts 22°C
Paz 22°C
Pts 24°C
Sal 18°C

Türkiye Vizyonu, Rekabet ve Şirketler Dünyası -2

14 Mayıs 2013 19:18 | Son Güncellenme: 14 Mayıs 2013 19:46

 

 Dr Mehmet Kahraman

mkahraman38@gmail.com

Sevgili Ekonomi Ajandası Okuyucuları. Merhaba Türkiye vizyonu, rekabet ve şirketler dünyası için mart sayısında belirttiğimiz gelişmeler doğrultusunda şirketlerimizin gelişme yolunda gösterdikleri ve rekabete yarayacak olan genelden özele bazı sorunlara vurgular yapılmıştı. Ülkemizin gelecek dönemler için gelişen ülkeler arasında iyi yerlere geleceğine olan inancımızı desteklememiz gerekmektedir. Fakat bu destek sadece motive edici sözler ile kalmamalı ve reel şirket gelişimine yönelik politika ve uygulamalar ile de desteklenmelidir ki, dünya rekabet endeksi ve gelişmiş ülkeler sıralamasında daha üst sıralara çıkma başarısını elde edelim.  

2008 Dünya ekonomik krizi ile gelişme aşamasında diğer ülkelere göre oldukça avantajlı konumda olan ülkemiz için acaba aynı avantajı nasıl kullanıyoruz diye merak ettiğimizde, ilk olarak son yıl açılan şirketlerin dağılımına bakalım;

Yıl / Sektör

2012 Yılı Açılış Sayı

2012 Yılı Açılış Yüzdesi

2011 Yılı Açılış Sayı

2011 Yılı

Açılış Yüzdesi

2010 Yılı Açılış Sayı

2010 Yılı Açılış Yüzdesi

Tarım

891

2,23%

1531

2,8%

1907

3,7%

Maden

526

1,32%

853

1,6%

785

1,5%

İmalat

6263

15,68%

8703

16,0%

8399

16,2%

Toptan Perakende Ticaret

10862

27,19%

15105

27,7%

14146

27,2%

İnşaat

6626

16,58%

9242

17,0%

8118

15,6%

Ulaşım Depolama

2210

5,53%

2835

5,2%

2763

5,3%

Konaklama

1805

4,52%

2314

4,3%

2234

4,3%

Bilgi İşlem

1702

4,26%

2000

3,7%

1747

3,4%

Teknik Faaliyet

3072

7,69%

3875

7,1%

4948

9,5%

Destek Hizmet

1730

4,33%

2217

4,1%

1862

3,6%

Eğitim

740

1,85%

1001

1,8%

935

1,8%

Sağlık

863

2,16%

1104

2,0%

1054

2,0%

Diğer

2035

23,75%

3662

6,7%

3073

5,9%

Toplam

39955

100,00%

54442

100,0%

51971

100,0%

www.tobb.org.tr ‘den derlenmiştir.

Şirketlerimizin 201- 2012 dönemine ilişkin açılış rakamları ve yüzde dağılımlarına bakıldığında karşımıza çıkan tablo teknik faaliyetler, tarım, imalat ana kollarında yaşanan gerilemedir. Bu gerilemenin yanı sıra inşaat, bilgi işlem, destek ve diğer sınıfa kalan sektörler açısından artışlar meydana gelmiştir. Ekonomik olarak üretim ve rekabete daha çok destek vermesi gereken sektörler olan imalat ve teknik faaliyet sınıflar gerilemektedir. Tüketimi başlangıçta artıran fakat uzun vadede azaltan ve ileri vadeli borçlanmayı beraberinde getiren inşaat sektörü ile sınıflandırmaya giren fakat ana sektörler dışında kalan diğer sektörler için ise %10’dan fazla büyüme gözükmektedir.

Rekabet avantajı elde etmek için şirketlerimizin yurtdışı şirketlere göre döviz kazandırıcı işlemlere yönelmesi ve bunun yanı sıra ülke içi ekonomik yapının da bunun destekleyecek şekilde yeniden yapılanması gerekmektedir. Fakat görünen tabloda ülke içi büyüme ve tüketimi kısma ihtimali yüksek olan ve Minksy istikrarsızlığını oluşturacak olan uzun vadeli borçlandırıcı sektörlerde diğer sektörlere göre daha çok gelişme gözlenmektedir.

Ülkemiz için 2023 vizyon ve hedefinin konması ile bunu destekleyecek ekonomik yapının da desteklenmesi ve yönlendirme ile ekonomi oyuncularının hedefe doğru daha sağlıklı bir şirket yapısı ile gitmeleri gerekmektedir. Fakat 2010-2012 arası şirket açılış rakamlarının verdiği görüntü bunu desteklememektedir. Acaba ülkemiz sanayici profilinin istekleri ile ülkeyi yöneten siyasi irade arasındaki mevcut uyumun derecesi bu dengesizliği aşmada ne kadar fayda sağlayacaktır? İşte gelecek 10 yıllık dönemin en kritik sorusu kanımca bu olacaktır?

Sanayicimiz ve işadamlarımız merhum Turgut Özal’ın dışa açık ekonomi programı ile yurtdışına açılma kültürünün devamı ile son yıllarda yaşanan yurtdışı geziler ve bunun devamı ile yurtdışı satışların artmasının hızını kendi kapasitemiz açısından daha yukarı çekmemiz için neler yapabileceğiz? Yukarıdaki kritik sorunun ikizi olan soruda budur.

Şirketler dünyamızda son dönemde dikkatlerden kaçmayan bir konuda finansman sorunudur. Finansman sorununda ülkemizin sermaye açısından güçlü olmadığı tezi uzun bir zamandır doğruluğunu korumuştur. Fakat son yıllarda şirketlerin 2002-2007 arası dünyadaki ucuz finansmanın verdiği avantajı kullanmada ve kullanılan kredileri ve destekleri işlerini geliştirmek için ne kadar becerikli oldukları, gelişmenin finansı açısından dikkatle araştırılması gereken bir konudur.

Şirketlerin hala yasal sermaye ile işletme için gerekli iş sermayesi ve çalışma sermayesi kavramından uzak oldukları maalesef çeşitli verilerin incelenmesi ile gözlenmektedir. İş adamı ve sanayicimiz uzun yıllar borçlanma ile maliyetleri ödemeye kalkmaları ve kendi öz sermayesini mümkün olan en düşük seviyede tutma becerisi gerçekten takdire şayan olmakla birlikte ülkemizdeki orta gelir tuzağı ile borçlanma limitlerinin dolmaya başlaması ile borçtan faydalanma imkanı azalmaya başlamıştır. Bu da yeni bir rekabet avantajının nasıl oluşturulması gerektiği sorununun kaynağı olarak karşımızda durmaktadır?

Sevgili ekonomiajandasi.com okuyucularım, maksat olmalı ki üzüm yemek hem de kaliteli cinsinden. Bağcı ile sorunumuz var!!!. Çünkü bağcı biziz ve biz kendimizi bir düzene koyamadığımız zaman üzümden de olacağız. Mayıs ayındayız ve İstanbul’u fethedenlerin torunlarının ekonomik fetihleri yapmaması için nasıl bir mazereti olur?

Dilimiz, bilgimiz ve kalemimizin elverdiği ölçüde gelişme adımlar için yapılması gerekenleri ve bunlara yönelik tavsiyelerimi sizlerle paylaşmaya devam edeceğim. Biz benden daha akıllıyız parolası ile sizlerinde konu ile ilgili görüşlerinizi beklerim.

Saygılarımla.

Dr. Mehmet KAHRAMAN

REKLAM ALANI
YAZARIN EKLEMİŞ OLDUĞU YAZILAR