İhracat yavaş, ithalat hızlı

Mayıs ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1.4 artışla 13.1 milyar, ithalat ise yüzde 6.7 artışla 21.8 milyar dolar oldu.

Dış ticaretin bu yıl özellikle şubat ayından itibaren aleyhe dönen seyri, mayıs ayında da devam etti. Mayısta ithalat, ihracata göre çok daha hızlı arttı ve buna bağlı olarak dış ticaret açığı hızlı büyümesini sürdürdü.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; mayıs ayında ihracat, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1.4 artışla 13 milyar 316 milyon dolar, ithalat ise yüzde 6.7 artışla 23 milyar 209 milyon dolar olarak gerçekleşti. Aylık bazda 9 milyar 893.2 milyon dolarla geçen yıla göre yüzde 14.8 daha fazla bir dış ticaret açığı verildi. Geçen yıl mayıs ayında yüzde 60.4 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, bu yıl yüzde 57.4’e düştü.

Takvim etkisi hariç tablo daha olumsuz

Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 1.2, ithalat yüzde 6.9 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre de mayıs ayında bir önceki aya göre ihracat yüzde 4.2 arttı, ithalat yüzde 4.5 azaldı.

AB’nin ihracattaki payı yükseliyor

Avrupa Birliği’ne (AB) yapılan ihracat, 2012 yılının aynı ayına göre yüzde 8.9 artarak 5 milyar 187 milyon dolar olarak gerçekleşti. AB’nin geçen yıl mayıs ayında yüzde 36.3 olan ihracattaki payı, bu yıl aynı ayda yüzde 39’a yükseldi.

Almanya, mayıs ayında da en fazla ihracat yapılan ülke oldu. Bu ülkeye yapılan ihracat geçen yıla göre yüzde 2.9 artarak 1 milyar 104 milyon dolar olurken; Almanya’yı 1 milyar 7 milyon dolarla Irak, 686 milyon dolarla İngiltere ve 577 milyon dolarla İtalya izledi.

İthalatta da Çin’in ilk sıradaki yeri değişmedi. Bu ülkeden yapılan ithalat, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8.8 artarak 2 milyar 201 milyon dolar olarak gerçekleşti. İthalatta Çin’i 2 milyar 148 milyon dolarla Almanya, 1 milyar 711 milyon dolarla Rusya ve 1 milyar 469 milyon dolarla İsviçre izledi.

İhracatta otomotiv, ithalatta petrol-gaz grubu

Mayıs ayında fasıllar düzeyinde en büyük ihracat kalemi 1 milyar 458 milyon dolarla “motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları” oldu. Bunu, 1 milyar 173 milyon dolarla “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları”, 940 milyon dolarla “demir ve çelik” ve 826 milyon dolarla “elektrikli makine ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları” izledi. İthalatı en yüksek fasıl, 4 milyar 951 milyon dolarla petrol ve doğal gazı içeren “mineral yakıtlar ve yağlar” oldu. Bu fasılı; 2 milyar 791 milyon dolarla “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları”, 2 milyar 219 milyon dolarla “kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası” ve 1 milyar 582 milyon dolarla “motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları” izledi.

Beş aylık dış ticaret açığı 42 milyar dolar

Ocak-Mayıs döneminde toplam ihracat geçen yılın eş dönemine göre sadece yüzde 2.9 artışla 62 milyar 829 milyon dolar olurken, ithalat yüzde 8.1 artışla 104 milyar 789.8 milyon dolara ulaştı. Beş ayda dış ticaret açığı yüzde 16.9 büyüyerek 42 milyar dolara yaklaştı. İlk beş ayda, geçen yıla göre yaklaşık 6 milyar dolar daha fazla dış ticaret açığı verildi. Geçen yılın ilk beş ayında yüzde 63 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, bu yıl yüzde 60’a geriledi.

İthalatta en hızlı artış tüketim mallarında

Yılın ilk beş ayındaki ihracatın 32 milyar dolarını ara malları, 24.4 milyar dolarını tüketim malları, 6.2 milyar dolarını sermaye malları oluşturdu. Geçen yıla göre tüketim malı ihracatı yüzde 8.9, sermaye malı ihracatı yüzde 5.7 artarken, ara malı ihracatında yüzde 1.8 düşüş yaşandı.

Ocak-Mayıs döneminde gerçekleştirilen ithalatın da 73.9 milyar dolarla en büyük bölümünü geçen yıla göre yüzde 7.9 artan ara malı (hammadde) dış alımı oluşturdu. Sermaye malı ithalatı aynı dönemde yüzde 4.2 artışla 14.9 milyar dolar oldu. Geniş ekonomik grupların sınıflamasına göre en hızlı artış ise tüketim mallarında yaşandı. Tüketim malı ithalatı beş ayda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14.1 artışla 12.2 milyar dolara ulaştı.