BRIC ve Türkiye’de iyimserlik düşüşte

BRIC ülkeleri 2012’nin 2. çeyreğinde net* 41 puanlık iyimserlik yüzdesine sahipken, 2013’ün 2. çeyreğinde bu oran 23 puana gerilemiş durumda. Türkiye’de de benzer şekilde geçen yıl ikinci çeyrekte 60 puan olan iyimserlik, bu yılın ikinci çeyreğinde 38 puana geriledi. BRIC ülkeleri arasında en dikkat çekici düşüş Çin’de gözlemlendi. Geçen senenin aynı döneminde Çin’deki iyimserlik puanı 33 iken, bu senenin aynı döneminde sadece 4. Çin’de beklentiler dibe vurmuş görünüyor. Çin kadar büyük bir düşüş yaşamasa da, Brezilya’da da iyimserlik 61’den 43’e gerilemiş durumda. Diğer taraftan, şaşırtıcı şekilde, uzun zamandır sabit kalan veya gerileyen G7 ülkeleri iyimserlik seviyesi ise geçen yılın ikinci çeyreğinde 21 puan iken bu yılın ikinci çeyreğinde 32 puana ulaşarak önemli bir sıçrama yaşadı. 2012’nin ikinci çeyreğinden bu yana, Amerikalı katılımcılarda her yeni çeyrekte biraz daha düşen iyimserlik seviyesi, bu çeyrekte 55 puana ulaşarak büyük bir artış kaydetti.

* : İyimserlerin yüzdesinin kötümserlerin yüzdesine farkı

Rapor sonuçlarını değerlendiren Grant Thornton Türkiye Başkanı Aykut Halit, dengenin önemli bir unsur olduğunu ve pozitif beklentilerin global ekonominin seyri açısından önemli bir itici güç olduğunu ifade etti. Geçtiğimiz dönemde önemli büyüme kaydeden Çin ekonomisinin yavaşladığını, Mayıs ayında ihracat artışının sadece %1 olarak kaydedildiğini ifade eden Halit, Çin’in geçen senelerdeki yüksek büyüme oranlarının hemen ardından bu sürece girdiği için baskıyı daha fazla hissettiğini ifade etti. Türkiye’de de benzer sürecin etkili olmuş olabileceğini, yüksek büyüme oranlarının ardından yaşanan yavaşlamanın, normalden daha fazla etkisini hissettirdiğini belirtti.

Çin’in tersine Amerika en yüksek iyimserlik seviyesinde

Amerikanın 2013 ikinci çeyreğinde elde ettiği 55 puanlık iyimserlik seviyesi, 2005’ten bu yana Amerika’nın elde ettiği en yüksek oran. Bu gelişme, ağırlıklı olarak büyüme ve gelir artışı konularına bakışlarındaki iyileşme ile bağlantılı görünüyor. İlk çeyrekte, önümüzdeki 12 ay içinde gelir artışı bekleyenlerin oranı %46 iken, ikinci çeyrekte bu oran %59’a tırmanmış görünüyor. Aynı şekilde, karlılık artışı da, İlk çeyrekteki %42’den, ikinci çeyrekte %48’e yükselmiş durumda.

Diğer taraftan, Çinli katılımcıların cevaplarına bakıldığında, ilk çeyrek sonunda net %25 olan iyimserlik puanı ikinci çeyrek sonunda %4’e düşüyor. (Çin’in bu araştırmaya katıldığı 2006’dan bu yana gerçekleşen en düşük oran). Çinli işadamlarının, gelir artışı konusundaki beklentileri ilk çeyrek sonundaki %72’den, %60’a, ihracat artış beklentileri %29’dan %15’e ve karlılık artışı konusundaki beklentileri %69’dan %42’ye düşmüş durumda.

Avrupa Birliği iyimserlik puanında az da olsa artış gözlemlenirken, Euro Bölgesi’nde yine düşüş var.

Grant Thornton’un araştırmasına göre, 2012 başından bu yana düşüş sergileyen Euro Bölgesi düşüş seyrine devam ederken Avrupa Birliği’nde 4 puanlık da olsa bir artış var.   

Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 44 ülkede 3.200 şirket ile gerçekleştirildi. Hemen her sektörden ve farklı ölçeklerden firmalar araştırmada yer aldı.  

Araştırma dahil olan ülkeler listesi (Alfabetik olarak):

Almanya, Amerika, Arjantin, Avustralya, BAE, Belçika, Botsvana, Brezilya, Çin, Danimarka, Ermenistan, Estonya, Filipinler, Finlandiya, Fransa, Güney Afrika, Gürcistan, Hindistan, Hollanda, Hong Kong, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, Japonya, Kanada, Letonya, Litvanya, Malezya, Meksika, Norveç, Peru, Polonya, Rusya, Singapur, Şili, Tayland, Tayvan, Türkiye, Vietnam, Yeni Zelanda, Yunanistan