Merkez Bankası Nasıl Aksiyon Alır?

TÜFE’de 2014 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,09, bir önceki yılın aynı ayına göre %9,54 ve on iki aylık ortalamalara göre %8,46 artış gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı Ağustos ayında endekste yer alan gruplardan gıda ve alkolsüz içeceklerde aylık %0,89 oranında artış gerçekleşti. Aylık en yüksek artış %1.64 oranıyla lokanta ve oteller grubunda gerçekleşirken, en fazla düşüş gösteren grup %4.92 ile giyim ve ayakkabı oldu. Yıllık değişime baktığımızda yine otel ve lokantalar (%14,73) bir numaradayken, ikinci numarada gıda ve alkolsüz içecekler (%14.44) yer almakta.

Geçtiğimiz günlerde açıklanan İTO enflasyon verisinde gıda harcamalarındaki aylık %1.44 oranındaki artışın enflasyon rakamları açısından yukarı yönü artıracağı sinyallerini almıştık. 2014 yılı genelinde doğal afet bakımından kuraklığın ülkemizde hissedilmesi, gıda fiyatları üzerinde negatif etki yaratarak, fiyat düzeyinin artmasına neden oldu.

Merkez Bankası Nasıl Aksiyon Alır?

Ağustos ayında gerçekleştirilen PPK toplantısında politika faiz oranında değişikliğe gidilmeyerek %8.25 oranında sabit tutulması, enflasyon endişelerinin TCMB tarafından dikkate alındığını göstermekteydi. TCMB, koridor faizinin üst bandı olan marjinal fonlama oranı %12’den %11.25’e çekmişti. TCMB’nin küresel anlamda yaşanan jeopolitik risklerin etkisi ile karşı kur tarafında yaşanacak yükselişe karşı  politika faiz oranı üst bandını yüksek tutulmaktaydı. Merkez Bankası’nın artık jeopolitik riskleri eskisi kadar yüksek bir risk unsuru olarak görmediğinden dolayı üst bandı, bir sonraki toplantılarda da indirme olasılığının bulunduğunu belirtelim. Bundan sonra gerçekleştirilecek PPK toplantılarında, enflasyon yüksek kaldığı sürece politika faizi üzerinde indirime gidilmemesi olasılığının yüksek olduğunu düşünmekteyiz. TCMB’nin gıda fiyatlarında gözlemlenen artışın baskılanması için gümrük vergilerinde indirim tarzı önlemler hakkında önerisi de önümüzdeki dönemlerde sıkça dile getirilebilir. Beklentilerin üzerinde açıklanan enflasyon oranı, Merkez Bankası’nın bundan sonra atacağı adımlarda faizler konusunda çekingen davranacağını düşünmekteyiz. Özellikle, Eylül ve Ekim aylarında mevsimsel olarak enflasyon rakamlarının yüksek seyrettiği göz önüne alırsak,  mevcut durumda yüksek seyrine devam eden enflasyonun bu ay ve ekim ayında da beklentilerin üzerinde kalma olasılığının yüksek olduğunu belirtelim.

Yurt Dışı Tepkisi ve Kur Etkisi

Enflasyonda görülen gelişmeler ışığında, Uluslararası Kredi ve Derecelendirme kuruluşların Türkiye kredi görünümü açısından yapılacak açıklamalar Endeks ve parite üzerinde zayıflamaya neden olabilir. İlk olarak 11 Eylül’de Fitch, “Türkiye: Kırılgan Bir Rotaya Dümen Tutuyor” başlığı altında Türkiye üzerindeki değerlendirmelerini açıklayacak. Özellikle Dolar’ın küresel anlamda değer kazandığı bir ortamda negatif yönde söylemlerin TL’nin değer kaybına neden olabilir. 9.09 seviyelerinde olan gösterge tahvil faizi yukarı yönde hareketlerine devam etmesi beklenmekte. Dolar Endeksi ise 83 seviyesini aşarak son 1 yılın en yükseğine tırmandı. Merkez Bankasının 2014 yıl sonu 2.19 kur beklentisini riskli görmemesinden dolayı üst bantta yaptığı indirime devam edebileceğini düşünmekteyiz.

Genel anlamda, enflasyon sarmalı alınan bütün sıkılaştırıcı uygulamalara rağmen artarak devam etmekte. Fakat, sıkılaştırıcı para politikasına geç tepki vereceği beklenilen enflasyon oranının, yıl sonuna kadar faiz indirimi gerçekleştirilmemesi durumunda bir miktar iyileşme olasılığı bulunsa da TCMB’nin yıl sonu hedefinin bir hayli üzerinde yılı kapatacağını beklemekteyiz.

 Destek Menkul Değerler Analisti Seda Yalçınkaya