Ortadoğu ve Afrika’nın gelişmekte olan bir bölge olduğunu keşfeden Türk girişimciler, bu bölgedeki dijital fırsatları genişleme alanı olarak belirledi. Birçok internet girişimi Ortadoğu ve Afrika pazarında faaliyet gösteriyor. Yurtdışında etkinliklerini artırmak isteyen siteler, Türkçe’nin yanı sıra Arapça başta olmak üzere birden fazla yabancı dilde kullanıcılarına sunuluyor. Bazı şirketler bölgede pazar lideri bazıları da pazar lideri olmak için yatırımlarına devam ediyor. BeyazPano.com, dugun.com, Modanisa, HotelRunner ve Reklam- Pazar gibi Türk internet girişimleri özellikle Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün, Kuveyt gibi bölgelerde büyüyor.

Suudi Arabistan, Romanya ve BAE’de lider 

Bir eğitmenin sınıfında üstlenmiş olduğu pek çok fonksiyonu dijital bir platforma taşıyan ve eğitmenin sınıfını ve bilgi akışını yönetmesini sağlayan bir öğrenme yönetim sistemi Beyazpano.com 10 dilde faaliyet gösteriyor. 2014 yılının ikinci yarısında almış olduğumuz 650 bin dolar melek yatırımla ise yurtdışına açılım hedefl eri doğrultusunda çalışıyor. Şirket, uluslararası alanda easyclass.com markası ile faaliyet gösteriyor. Sitenin şu an Türkiye’nin dışında en çok Suudi Arabistan, BAE, İtalya, Romanya, Filipinler, Peru, Meksika, Ürdün, Fas ülkelerde kullanıldığını kaydeden Beyazpano.com kurucu ortaklarından Melikşah Topbaş, Suudi Arabistan, Romanya ve Birleşik Arap Emirliklerinde pazar lideri konumlarını sürdürdüklerini ifade etti. Özellikle etkin oldukları ülkelerde ciddi büyümeler sağladıklarını belirten Topbaş, şunları anlattı: “Bu pazarlarda rakiplerimiz olmasına rağmen kısa bir süre içerisinde pazar liderliğini ele geçirdik. Faaliyette bulunduğumuz süre zarfında marka bilinilirliğimiz arttıkça yurt dışının payı toplam kullanıcı sayımız içerisinde giderek arttı. Önümüzdeki dönemde kullanıcılarımızın yüzde 60’ını yurt dışı olarak bekliyoruz.” Ortadoğu’da özellikle Arap yarımadası bölgesini hedef aldıklarını belirten Topbaş, “Bölge ülkelerinde gerçekleştirilen eğitim fuarlarının tamamına katılıp stand açarak sitemizi bu bölgede tanıtıyoruz. Fuarlar sonrası özellikle Arap ülkelerinde yeni kullanıcı sayılarında büyük patlamalar yaşadık. Hedef coğrafyalarımızda mevcut pazar liderliği konumumuzu korumak ve kullanıcı sayılarımızı hedefl ediğimiz ölçekte artırmak” diye konuştu.

MENA’da lider olmak istiyor 

Evlenecek çiftlere rehberlik yapan Dugun.com’un cirosu son 6 yıldır her sene yüzde 100’ün üzerinde büyüyor. Site, 11 ülkede 4 farklı dilde faaliyet gösteriyor. 2015 Ocak’ta Aslonoba Capital’den küresel büyüme için 1 milyon dolarlık yatırım aldı. Bu yatırımla birlikte hedefi Avrupa, Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinde dijital düğün planlama pazarında bölge liderliğini elde etmek. Ayda 15 milyon sayfa gösterimi alan sitenin kurumsal üyeliklerin yıllık yenilenme oranları yüzde 90‘dan fazla. Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerine yayına başladıklarını belirten dugun.com kurucusu Emek Kırbıyık, bu ülkeleri düğün sürecinin kültürel yapı içerisinde önemli bir yerde olmasına, internet kullanım oranının yüksek olmasına göre seçtiklerini ve çok yakın zamanda Avrupa’da hedef olarak belirledikleri ülkelerde de faaliyete geçeceklerini kaydetti.
ReklamPazar.com ise yurtdışında iki marka ile faaliyet gösteriyor. Dijital bir reklam ağı olarak çalışan site, kredi kartı ile istediğiniz mecranın reklam alanını gösterim veya tık bazlı reserve edebiliyorsunuz. ReklamPazar.com üzerinden Türkiye’deki mecralara, ArabicAdMarket ile Ortadoğu’da ki mecralara ve DigitalAdmarket ile de Avrupa’daki mecralara reklam verilebiliyor. 2014’te yayına başlayan site Rhxo Technology Group’tan 300 bin dolarlık ilk yatırımını aldı. Şu an itibarı ile 3 sitede toplamda 4 bin 500 yayıncı ile çalıştıklarını kaydeden kurucu ortak Mesut Darendeli sitelerden özelikle Ortadoğu’ya yayın yapanının aylık ortalama yüzde 20 büyüdüğünü dile getirdi. Türkiye ve Avrupa dışında 21 Körfez ülkesinde faaliyet gösterdiklerini belirten Darendeli 2015’in ilk yarısında yurtdışında 2014’e oranla yüzde 45 büyüdüklerini ve satışlarının yaklaşık yüzde 30’unun yurtdışı olduğunu kaydetti. Darendeli, Türkiye, Almanya, İngiltere dışında Kuveyt, Bahrain, Birleşik Arap Emirlikleri’nde etkin olarak faaliyet gösterdiklerini belirtti. Yurtdışında çalıştıkları bin 500 yayıncının 600’ünün Ortadoğu yayıncıları oladuğunu kaydeden Darendeli, “Hedefimiz Ortadoğu’daki yayıncı sayısımızı artırmak. Bu bölgede daha fazla sektöre hitap etmek” dedi.

Ortadoğu satışları 2 kat arttı 

Modern muhafazakar giyim tarzını benimsemiş kadınları hedefl emiş alışveriş sitesi Modanisa.com, bu yıl da Saudi Telecom Grubu’nun risk sermayesi fonu olan STC Ventures ve Aslanoba Capital’den 5,5 milyon dolarlık yatırım aldı. Bu yatırımla site yurtdışı yatırımlarına hız verdi. Dünyada 57 ülkedeki hizmet verdiklerini söyleyen Modanisa kurucu ortağı Kerim Türe, satışlarının yüzde 40’ının yurt dışından olduğunu kaydetti. Ortadoğu satışlarının geçen sene 2 kat büyüdüğünü kaydeden Türe, en çok Mısır, Suudi Arabistan, Arap Emirlikleri, Ürdün’de tercih edildiklerini belirtti. Ortadoğu’ya 3 günde sipariş teslim ettiklerini dile getiren Türe, ayrıca yurt dışı iş ortakları ile müşterilerimize yerel ödeme sistemleri sağlayadıklarını kaydetti. Türe şunları anlattı: “Ortadoğu ülkelerinde Facebook’ta yüzbinlerce takipçiye sahibiz. Ortadoğulu kadınların stil ve beğenilerini göz önüne alarak Ortadoğulu tasarımcılarla işbirliği yapıyoruz. Bunlar biri Dubaili ünlü moda tasarımcısı Rabia Z. Londra ve New York Moda Haftaları’nda ilk kez tesettür defilesi düzenleyen Rabia Z ile özel bir koleksiyon çıkartıyoruz.”

Reklam payı küçük ama satışlar yüksek 

High fashion markaları ve çağdaş tasarımcıları bir araya getiren konsept mağaza Shopi.go.com, 2014 yılında 6 kat büyüme kaydetti. Site şu anda dünyanın her yerine gönderim yapıyor. İngiltere ve Almanya’nın dışında en çok özellikle Hong Kong, Singapur, Birleşik Arap Emirlikleri’ne gönderim yaptıklarını kaydeden Alper Uzun şunları söyledi: “Şu anda ciromuzun yüzde 20’lik bir kısmı yurtdışı satışlarımızdan geliyor. Ancak önümüzdeki yıl yapacağımız yatırımlarla yurtdışındaki satışlarımızı arttırmayı planlıyoruz. Hedefimiz yurtdışı satış oranımızı yüzde 40’a çekmek.” Sattıkları ürün grubunun etkisiyle Shopi.go.com sadece Ortadoğu müşterisine yakın bir alışveriş sitesi olmadığını kaydeden Uzun, “Özellikle online marketing alanında yaptığımız yurtdışı çalışmalarımızla Ortadoğu’ya daha yüksek bir pay ayırmasakta Birleşik Arap Emirlikleri’ne yüksek oranda satış yapıyoruz” dedi.

Bakanlık girişimcinin önünü açıyor

Türkiye’nin yakın çoğrafyasındaki Suriye, Irak, Lübnan’nın elektronik ticaret yapabilecek ülkeler olmamasının bir zorluk olduğunu söyleyen Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) Başkanı Hakan Orhun, şunları söyledi: “Burada Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan gibi ülkeler biraz daha modern kalıyor ve e-ticaret şirketlerimiz onlardan bir adım daha önde olduğu için avantajlı durumda. Başlangıç olarak buraların seçilmesi çok doğru. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı da bu konuda istekli. Sektör temsilcilerinden görüş alıyor. E-ticarette yurtdışına satışın önününü açabilmek için nasıl düzenlemeler yapmalıyız diye fikir soruyor. Ama henüz daha zamanı var.”

DÜNYA GAZETESİ-Selenay YAĞCI