Otomotivde sancılı dönem

Türkiye İtibar Akademisi’nin (TİA) açıklamış olduğu Türkiye Otomotiv Sektörü Endeksi (ODEKS) verilerine göre, Türkiye’de 13 kez aralıksız ihracat şampiyonu olan Otomotiv Sektöründe büyük kriz kapıda. Sektörde ilk olarak After Market olarak adlandırılan yetkili satıcı ve servislerin bu süreçte etkileneceğini belirten TİA Başkanı Ertan Acar, “Önümüzdeki günlerde yanıt bulunması gereken en önemli sektörel soru; yetkili servis ve bayi ağlarının, mevcut iş modeli ve yeni kapsamının nasıl olacağıdır. Zira işletmelerin, bu oranlarla sürdürülebilir olamayacağı aşikâr” dedi.

Otomotiv sektöründe daralma sinyallerinin yılın henüz başında gelmeye başladığını aktaran Acar, “Türkiye otomotiv pazarında 2019 yılı Ocak ayı otomobil ve hafif ticari araç pazarındaki satış 14 bin 373 adet olarak gerçekleşti. Buna göre 35 bin 76 adet olan 2018 yılı Ocak ayı otomobil ve hafif ticari araç pazar toplamına göre satışlar yüzde 59,02 oranında geriledi” diye konuştu.

“Orta vadede negatif etki devam edecek”

Sadece ülkemizde değil tüm dünyada tüketicinin alım gücünün zayıfladığını belirten Acar, “özellikle iç pazarda otomobil ve araç kredilerine yani tüketici kredilerine erişim eskisi gibi kolay değil ve maliyetleri de eskiye oranla çok yüksek. İthalat maliyetlerinin getirdiği yüksek fiyatlama ve yüksek Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranları nedeniyle araç fiyatları artık birkaç yıl öncesine oranla makul değil. Fiyatlardaki artış nedeniyle özellikle uzun dönem filo kiralama şirketlerinin de fiyatlarını artırdığı bu dönemde onlara da talebin düşmesiyle sektörde araç talep sayıları hayli düşmüş durumda. Satışların düşük seyretmesi ile birlikte gerek yurt içinde gerekse yurt dışında satıcı bayilerin motivasyonu olumsuz etkileniyor. Distribütörlerdeki endişeli durum siparişleri de oldukça düşürdü. Yaşanan bu sürecin orta vadede negatif etkisinin devam edeceğini göz ardı edemeyiz. Buna ek olarak otomotiv teknolojilerindeki gelişim ve buna bağlı servi sürelerindeki uzama, yetkili servisleri oldukça olumsuz etkilemiş durumda. Araçların kalitesi ve teknolojisi arttıkça servislere olan talep azalmakta bu da özellikle aftermarket olarak adlandırılan satış sonrası yedek parça ve servis hizmetleri pazarını giderek daralmakta” dedi.

Sektör 10 yıl öncesine geri dönüyor

Acar, “Maliyeti ucuz tüketici kredileri ve yapılan ÖTV indirimleri ile otomobil sektörü 2008 sonrası iç pazarda satış patlaması yaşamıştı. Ancak ODEKS’e göre 2018 yılında yüzde 35 olan otomobil satışlarındaki düşüşün, dövizdeki artış ve ithal markalara olan talebin giderek azalması ile 2019’da devam ettiği gözlenmekte. Son verilere göre, iç pazardaki otomobil satışı ile sektör 10 yıl önceki rakamlara tekrar geri dönmekte” diye belirtti.

Benzine talep azalıyor

ODEKS verilerine göre, Türkiye’de trafiğe kayıtlı benzinli araç ortalamasının her geçen düştüğüne dikkat çeken Acar, “Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de 2008’den bu yana trafiğe kayıtlı araçlar içerisinde benzinli araçların oranı düşüş göstermekte.  Tam ters oranda da dizel, elektrikli ve hybrid araçların ortalaması artmakta” diye konuştu.