İş dünyası örgütlerinin temsilcileri, TCMB Para Politikası Kurulu’nun, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını (politika faizi) 425 baz puan düşürerek yüzde 24’ten yüzde 19,75’e indirmesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

TİM Başkanı İsmail Gülle:
Çok doğru bir zamanda yapıldı, piyasayı canlandıracak

TCMB’nin önden yüklemeli faiz indiriminin en kısa sürede reel sektörün finansman maliyetlerine yansıması suretiyle, önemli bir adım olduğunu belirten TİM Başkanı Gülle, şu değerlendirmeyi yaptı:  İlkbaharın bitimiyle birlikte, enflasyondaki yapışkanlık etkisi azalmış, Türkiye’nin ödediği reel faiz yüksek kalmaya başlamıştı. Bu nedenle, söz konusu 4,25 puanlık faiz indirimi, mal ve hizmet ihracatımızın rekabetçiliği açısından çok doğru bir zamanda yapılmıştır. Temmuz ve Eylül aylarındaki toplantılarda yapılabilecek toplam 6 puanlık olası bir indirimin büyük bölümünün bu ayki toplantıda yapılmış olması, ilk etapta Ağustos, Eylül ve Ekim’de piyasayı canlandıracak ve ekonomik büyümeye hızlı bir yansıma sağlayacaktır. Ayrıca, sağlanacak kur istikrarıyla, mal ve hizmet ihracatının da ekonomik büyümeye katkısı katlanarak devam edecektir. 11. Kalkınma Planı’nda ihracata bugüne kadar ki hiç bir kalkınma planında olmadığı kadar atıfta bulunulmuş olması, artık sürdürülebilir büyüme için sürdürülebilir ihracatın vazgeçilmez olduğunu teyit etmektedir. Bu nedenle, TCMB Para Politikası Kurulu’nun bu kritik önemde ve isabetli adımının, Türkiye ekonomisinin dengelemeden sürdürülebilir büyüme sürecine geçişini hızlandıracağı ve istihdama önemli bir katkı sağlayacağı yönündeki inancımı vurgulayarak, ülkemize, ekonomimize ve 85 bine yaklaşan üyesi ile İhracat Ailemiz başta olmak üzere, tüm reel sektöre hayırlı ve uğurlu olmasını dilerim.”

MÜSİAD Genel Başkanı Abdurrahman Kaan:
Etkileri yatırımcı lehine yansıyacaktır

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Abdurrahman Kaan da Merkez Bankası’nın yeni yönetimince alınan faiz indirim kararının en büyük üreticisinden en küçük tüketicisine, ülke ekonomisinin bütün aktörleri adına sevindirici bir gelişme olduğunu ifade etti.

“TCMB’nin faiz indirimleri konusundaki bu tutumu, yeni Türkiye’de yeri olmayan ‘yüksek faiz, yüksek üretim maliyeti ve düşük yatırım’ tuzağına daha fazla düşülmeyeceğini göstermiştir” diyen Kaan, MÜSİAD olarak, TCMB’nin bu kararının bankaların mevcut faiz oranlarına yatırımcı lehine hızlı bir şekilde yansımasını temenni ettiklerini söyledi.

Kaan, “Zira bankalar tarafından kullandırılan kredilerin maliyetleri düşmedikçe ekonomik aktivitedeki canlılığın sürdürülebilir olması mümkün değildir. Önümüzdeki dönemde de kademeli bir şekilde daha alt seviyelere çekilmesini beklediğimiz faiz oranlarının yanı sıra ekonomi yönetimince iç talebi canlandırmaya yönelik alınan diğer önlemlerin, bilhassa yılın son çeyreğinden itibaren ekonomiye olumlu yansıyacağını düşünüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

DEİK Başkanı Nail Olpak:
iş dünyasının güveninin perçinlenmesi açısından büyük önem taşıyor

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, faiz oranını 19.75’e indirmesinin olumlu gidişata uygun bir yaklaşım olduğunu belirterek, şöyle devam etti: Enflasyonda devam eden iyileşme finans maliyetlerinin de aşağıya doğru çekilmesini gerektiriyordu. Dış dengedeki ve küresel risk iştahındaki iyileşme bu gerekliliği daha da uygun hale getirmiştir. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun bugün politika faizinde yaptığı 425 baz puan indirimle faiz oranını 19.75’e indirmesi olumlu gidişata uygun bir yaklaşım olmuştur. Faiz oranının psikolojik sınır olan 20’nin altına çekilmesini ayrıca önemli buluyoruz.
Önümüzdeki dönemde cari açıktaki azalma, enflasyondaki düşüş ve finansal koşullardaki iyileşme ile ekonomideki kademeli toparlanmanın devam edeceği öngörüsü, iş dünyasının güveninin perçinlenmesi açısından büyük önem taşıyor. İş dünyası olarak, finans sektörünün de bu kararla uyumlu aksiyon almasını ve Merkez Bankası’nın önümüzdeki dönemde piyasa şartlarına uygun adımlarının devam etmesini bekliyoruz. Kararı olumlu karşılıyor ve küresel piyasalardan da faiz indirim sinyalleri olacağını öngörüyoruz.”

ASKON Genel Başkanı Orhan Aydın: 
Enflasyonda tek haneli rakamları yakalayacağız

Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Orhan Aydın ise Merkez Bankası’nın faizleri düşürmesi için gerekli ortamın oluştuğunu daha önce ifade ettiklerini anımsattı.

Merkez Bankası’nın faizleri düşürme gerekçesine bakıldığında, TCMB ile aynı noktada buluştuklarını belirten Aydın, şunları kaydetti:

“Dövizin ve enflasyonun dizginlendiği, işsizliğin geriye düşmeye başladığı, dış ticaretin arttığı, cari açığın düştüğü, borsası 100 bin puanı aşan bir ülkede artık paradan para kazanma dönemi son bulmalı ve yatırıma odaklanılmalıdır. Ne var ki ülkemizde faiz oranları çok yüksek. Bu yüksek oran varken, yatırıma yönelen kişi bulmak haliyle zor oluyordu. Oysa elimizdeki ekonomik verilere baktığımızda faizlerin düşürülmesi için gerekli ortam oluşmuştu ve Merkez Bankası da bu konuda gereğini yapmıştır.

Kamu zamları nedeniyle temmuz ayı enflasyonu beklentilerin üzerinde çıkmıştı, ağustosta enflasyonun aşağı indiğini hep birlikte göreceğiz. Eylül ayı baz etkisi, bankaların Merkez Bankası kararı sonrası kredi ve mevduat faizlerini düşürmesiyle birlikte enflasyonda tek haneli rakamları yakalayacağız. Bütçemiz, vergi indirimlerinin bitmesi sonrası düzelmeye girecek. Yabancı yatırımcıların hisse toplayarak Türk varlıklarına olan ilgisini görüyoruz. Verilere baktığımızda çok yerinde bir karar oldu. İş dünyası olarak Merkez Bankası’nın bu kararı, son derece yerinde ve beklentilerimiz doğrultusunda olmuştur. Merkez Bankası, yeniden yatırım ve canlanma döneminin startını vermiştir.”

İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan:
Piyasa faizlerinin de düşmesini umut ediyoruz

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, TCMB’nin faiz indirimi kararına ilişkin, “Alınan bu kararın önümüzdeki günlerde piyasa faizleri üzerinde de olumlu bir etki yaparak faizlerin düşmesine ve özellikle reel sektörün rekabet edebilme konusundaki temel sorununa çare olabilmesi açısından bir fırsat penceresi yaratacağını umut ediyoruz.” dedi.

Bahçıvan, bugüne kadar alınmış tüm faiz kararlarında olduğu gibi bugün alınmış olan faiz indirimi kararının da bütün iç ve dış gelişmelerin değerlendirilerek alındığını söyledi.

Faiz indirimi kararını olumlu karşıladıklarını dile getiren Bahçıvan, “Merkez Bankamızın bugüne kadar sanayiciler olarak bizlerin de her zaman altını çizdiğimiz fiyat istikrarı ve finansal istikrar prensibi doğrultusunda almış olduğu faiz indirim kararını, ekonomimiz açısından çok önemli bir karar olarak değerlendiriyoruz. Alınan bu kararın önümüzdeki günlerde piyasa faizleri üzerinde de olumlu bir etki yaparak faizlerin düşmesine ve özellikle reel sektörün rekabet edebilme konusundaki temel sorununa çare olabilmesi açısından bir fırsat penceresi yaratacağını umut ediyoruz.” diye konuştu.

İTO Başkanı Şekib Avdagiç:
Faizde indirim umut verici ancak tek seferle kalmamalı

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, TCMB’nin 425 baz puanlık faiz indirimi ile hem yatırım maliyetlerini geriye çektiğini hem de girişimcinin tek rakibini mevduat faizi olmaktan bir ölçü daha uzaklaştırdığını belirterek, kararın geleceğe dönük bir umut getirdiğini söyledi.

“Faiz indirimi, kaynaklarımızı dışarıda dünya ile rekabet etmek yerine, içeride faiz maliyetiyle rekabete harcamak zorunda kalmamamız için olumlu bir adımdır” ifadesini kullanan Avdagiç, enflasyonun yüzde 15’e gerilediğini ve baz etkisini de hesaba katınca enflasyondaki düşüşün sürmesini beklediklerini kaydetti.

Faizde indirimin umut verici olduğunu ifade eden Avdagiç, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Ancak tek seferle kalmamalı. Bir trendin başlangıcı olmalı. Faizin yüksek kaldığı her gün, Türkiye’nin yatırım potansiyelinden çalmaktadır. Enflasyonda aşağı yönlü bir trend yakalamışken, faizle enflasyon arasındaki makası açık tutma lüksümüz yok. Keza dünyada da faizlerin aşağı doğru hareketlendiği bir konjonktürdeyiz. Fed, 30 Temmuz’daki toplantısında muhtemelen faiz indirecek. Gelişen ülkelere baktığınızda geçen hafta içinde de Güney Afrika, Güney Kore, Endonezya ve Ukrayna faiz indirimine gitti. Bu fotoğrafa bakınca TCMB’nin verdiği faiz indirim kararını oldukça yerinde buluyoruz. Umuyoruz ki 425 baz pu​​anlık faiz indirimi piyasaya ve yatırımlara olumlu yansıyacak. Bankalarımızın da bu indirimi en hızlı şekilde kredi maliyetlerine yansıtması çok önemli.”

ATO Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran:
Yüksek faiz kamburunun kalkması için ilk hamle

Ankara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran, Merkez Bankası’nın politika faizini 4,25 puan indirmesinin olumlu bir gelişme olduğunu belirterek, “Piyasaların üzerinden yüksek faiz kamburunun kalkması için ilk hamle yapılmış oldu. Yüksek faizle Türkiye ekonomisinin yapısal dönüşüm sağlaması mümkün değildi. Faiz indirimi yatırım ortamının iyileştirilmesi ve katma değerli üretim ekonomisine yönelmek için önemli bir adımdır. ” dedi.

Yüksek faizin, yatırım ve üretimin ve hatta tüketimin önündeki en önemli engellerden biri olduğunu kaydeden Baran, Merkez Bankası’nın faiz indiriminin ardından Türk Lirası’na erişimin maliyetinin gerilemesinin daha az maliyetle finansmana erişime olanak sağlamasını ümit ettiklerini söyledi. Baran, yüksek faizin Türkiye’yi faiz maliyetiyle karşı karşıya bıraktığını ifade etti ve sözlerini şöyle sürdürdü:

“Yeni ekonomi programı çerçevesinde katma değerli üretim ekonomisine geçiş süreci yaşıyorken yüksek faiz tam tersi üretim ve tüketimin gerilemesine yol açtı. Merkez Bankası’nın faiz indiriminin, piyasa dengesi içinde devam edeceği ve bu durumun kaynakları üretim, yatırım ve hatta inecek tüketici faizleri nedeniyle tüketime de yansıyacak. Tüm bu gelişmelerle ertelenen iş ve alışverişlerin yeniden canlanmasıyla gayri safi milli hasıla büyümesine pozitif etki edecektir. Yüksek faizle Türkiye ekonomisinin yapısal dönüşüm sağlaması mümkün değildi. Faiz indirimi katma değerli üretim ekonomisine yönelmek için önemli bir adım.”

İstanbul Ticaret Borsası Başkanı Ali Kopuz
Doğru zamanda yapılmış doğru bir hamle

İstanbul Ticaret Borsası Başkanı Ali Kopuz da fiyatların genel seviyesinde son dönemdeki aşağı yönlü hareket ve enflasyonda iyileşme beklentisi göz önüne alındığında, faiz indirimi için yurt içinde uygun koşulların oluştuğunu söyledi.

Politika faizindeki söz konusu indirimin “doğru zamanda yapılmış doğru bir hamle” olarak değerlendirdiğini bildiren Kopuz, “Her şeyden önce, yatırımcı için uygun zeminin oluşabilmesi, üretim sektörünün ve tüccarın daha uygun finansmana erişebilmesi ve kısa vadeli borçlarını ödeyebilmesi için atılması gereken bir adımdı. Merkez Bankası’nın bu kararı ile yeni yatırımların yolu da açılacaktır. Faizlerin yüksek seviyede olması, her zaman yatırımlara engel olur ve ekonomik büyümenin önünü keser. İş dünyasının beklediği ve piyasanın ihtiyacı olan bu düşüş ile beraber yeni bir hareketlenme dalgasının kıvılcımı çakılmıştır. Bu karara binaen kısa vadede kurlarda bir oynaklık görülse bile, düşük faizin orta ve uzun vadede ekonomiye ve ticari hareketliliğe katkısı çok daha güçlü hissedilecektir.” ifadelerini kullandı.

Kopuz, son dönemde küresel ekonominin büyüme hızında genel olarak bir yavaşlama beklentisi olduğunu savunarak, IMF’nin son açıklanan raporunda da bu beklentiyi destekler şekilde tahminlere yer verildiğini ve büyüme tahminlerinin düşürüldüğünü aktardı.

Başta Fed olmak üzere dünyadaki merkez bankalarından parasal gevşeme yönünde adımlar beklendiği bir sürecin yaşandığına dikkati çeken Kopuz, şunları kaydetti:

“TCMB, dünya ekonomisindeki parasal gevşeme yönündeki beklentilerin gerçekleşmesini bekleyerek makul davranmıştır. Halihazırda küresel koşullarda bozulma olmadıkça ve yurt içindeki fiyat seviyelerinde düşüş devam ettiği takdirde bu indirimin devamı mutlaka gelecektir. Neticede, yıl sonuna kadar yaşanacak süreçte TCMB’nin faizleri bu seviyelerin çok daha altına çekecek adımları atacağını düşünüyorum.”

BTSO Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay 
Yatırım adımları daha sağlam bir şekilde atılacak

Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay ise Merkez Bankası’nın 425 baz puan indirim yapmasının önemli bir gelişme olduğunu belirterek, yüzde 24 seviyesinde bulunan haftalık repo ihale faiz oranının yüzde 19,75’e çekilmesinin mevcut ekonomi görünümünün hızlı bir şekilde iyileşmesinin önünü açacağını vurguladı.

Türkiye’nin yeniden yatırıma ve üretime odaklanması gerektiği bir dönemde Merkez Bankası’nın aldığı bu kararla iş dünyasının beklentilerini karşıladığının altını çizen Burkay, “Yaşadığımız zorlu süreçten hızlı ve daha güçlü bir şekilde çıkmak adına yeni yatırımların önünü açan, piyasaya moral aşılayan adımlara ihtiyacımız vardı. Hem enflasyondaki gelişmeler hem de küresel koşullar açıkçası Merkez Bankası’nın bu kararı için elverişliydi. Son dönemde enflasyonda aşağı yönlü bir hareket görünümü vardı. Alınan bu karar iş dünyasının yatırım adımlarını daha sağlam bir şekilde atmasını sağlayacak.” değerlendirmesinde bulundu.

Burkay, Merkez Bankası’nın faiz kararının yatırım iştahını güçlendireceğini belirterek, “Ekonomiye olan güveni bir kez daha ortaya koyan faiz kararı, yeni yatırımlar için piyasanın motivasyonunu yükseltti.” dedi.

“Düşüş trendinin devam edeceğine inanıyoruz”

İbrahim Burkay, Merkez Bankası’nın Murat Uysal başkanlığındaki ilk para politikası toplantısında alınan kararı cesur bir adım olarak gördüklerini ifade ederek, şunları kaydetti:

“Faizlerdeki düşüş firmalarımızın mali tablolalarındaki seyri pozitif yönde etkileyecektir. Bursa iş dünyası olarak Merkez Bankası’nın faiz indirim kararını destekliyoruz. Piyasaların beklentisinin üzerinde gerçekleşen bu faiz indirimi ile birlikte kısa sürede kredi faizlerinde de 2-3 puan daha düşüş yaşanmasını bekliyoruz. Önümüzdeki süreçte Merkez Bankası’nın faiz oranlarındaki düşüş trendinin devam edeceğine inanıyoruz.”