İran’ın zammına Türkiye’den rest

İran’ın Türk TIR’larına yıllardır uyguladığı 750 dolarlık geçiş ücretine Türk tarafı da aynı şekilde cevap verince İran fiyatları yüzde 100 artırdı.

İran’a geçiş yapan TIR’lar tek geçiş için artık 950 Euro ödemeye başladı. Türk makamları da buna karşılık aynı oranda zam yaparak bir nevi ‘rest’ çekti. Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Yönetim Kurulu üyesi Ercan Arslan, “Devletimizin kararının sonuna kadar arkasındayız” dedi.

UND Mersin Bölge Temsilciliği’nde toplantı düzenleyen Ercan Arslan, Türkiye’nin Iran’ın haksızlığına dur dediğini söyledi. İran’a ve İran üzerinden taşıma yapan Türk taşımacılarından İran tarafından kat edilen mesafeye bağlı olarak akaryakıt fiyat farkı adı altında yüksek ücretler tahsil edildiğini ifade eden Arslan, “İran’dan akaryakıt alan ya da almayan tüm taşımacılarımıza uygulanan bu uygulama sonucunda taşımacılarımız haksız rekabete uğramakta ve pazar paylarının önemli bir kısmını kaybetmişlerdir. Söz konusu husus iki ülke arasında yapılan ikili görüşmelerde gündeme alınmasına rağmen bu konuda kayda değer bir gelişme sağlanamamıştır.

Taraflar ulaştırma görüşmelerinde Kasım 2013’te Ankara’da bir araya geldi. İran tarafı çözüm için süre istedi. Daha sonra Şubat 2014’te taraflar Tahran’da bir araya geldi. Türkiye çözüm konusunda ısrar etti. İran tarafı Nisan ayına kadar süre istedi. Nisan 2014’te Türkiye yine çözüm talep etti. İran talebimizi sessiz bıraktı. İran Cumhurbaşkanı Sayın Rohani Türkiye ziyareti bizlere umut oldu. Sayın Cumhurbaşkanımız konuyu gündeme getirdi ama yine çözüm olmadı” diye konuştu.

Taşımacıların uğradığı bu mağduriyetin giderilmesi ve eşit koşullar altında taşımacılık yapabilmesi amacıyla 1 Ekim 2014’den sonra mütekabiliyet çerçevesinde uygulamanın başlayacağının duyurulduğunu belirten Arslan, “Ancak İran tarafı bir 10 gün daha süre istedi. Bu duruma karşılık İran tarafından gerekli adımlar atılmadığından 10 Ekim 2014 tarihinde gece yarısı itibariyle İran araçlarına mütekabiliyet esasları uygulanmaya başlanmıştır.

Gelinen nokta itibariyle, Orta Asya’ya yapılan taşımalarda İran’ın yıllardır sürdürdüğü haksızlığa rağmen, ülkeyi transit geçen araçlardan hiçbir ücret almayan Türkiye, İran’ın aldığı 750 Dolar ücreti İran araçlarından alması üzerine İran 11 Ekim 2014 tarih ve saat 09.00 itibariyle rest çekerek ücrete yüzde yüz 100 zam yaptı. Türk makamları da 09.30 itibariyle aynı oranda zam yaptı” şeklinde konuştu.

“İRAN’IN BU TUTUMU ÇOK YANLIŞTIR”

Gürbulak Gümrük Kapısı’nın her iki tarafında yüzlerce TIR’ın bu mücadelenin sonucunu ve haksızlığın bitmesini beklediğini vurgulayan Arslan, “Türkiye, kriz süresince İran üzerinden gitmek yerine, Sarp ve Türkgözü sınır kapılarını kullanarak Gürcistan- zerbaycan güzergahı üzerinden Türki Cumhuriyetlere ulaşma yolunu alternatif olarak devreye aldı ve ilgili kapılar da hazırlıklar yapılmış durumda. Açıkçası, karayoluyla dünyaya açıldığı tek kapı olan ve İran araçlarına her türlü kolaylığı sağlayan Türkiye’ye karşı İran’ın bu haksızlıkta ısrar etmesi anlaşılır gibi değildir. İran’ın bu tutumu çok yanlıştır. Uygulanan fiyatlardan dolayı sadece geçtiğimiz yıl bu sebeple Türki Cumhuriyetlere giden 13 bin 800 Türk aracı yüklerini İran girişinde İran araçlarına devrederek geri dönmek zorunda kalındı. Ticaretimiz, ihracat yükümüz ve biz taşımacılar İran sınırlarında bilinçli olarak kendi araçlarına öncelik tanınması suretiyle sınırlarda 15 gün bekletilmektedir. Şu anda sadece Lütfabad Sınır Kapısında bin Türk aracı 15 gündür, Saraks ve Pol sınır kapılarında araçlarımız 10 gündür kapıda bekliyor” ifadelerini kullandı.

“DEVLETİMİZİN KARARININ ARDINDAYIZ”

Taşımacılar olarak bugüne kadar İran tarafından eşi benzeri görülmemiş birçok haksızlıkla mücadele ettiklerinin altını çizen Arslan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Türkiye, ilk kez sen geçiş için ücret alırsan ben de alacağım dedi ve İran buna karşılık bir anlamda rest çekerek yüzde 100 zam yaptı. Türkiye’nin hemen karşılık vermesi çok önemlidir. Sektör olarak devletimizin aldığı bu kararın arkasındayız. İran ve Türki Cumhuriyetlere olan taşıma ve ticaretimiz İran’ın insafına terk edilemez. Bizler taşımanın serbestleşmesinden, kolaylaşmasından yanayız. İki ülke taşımacısı eşit şartlarda olmalı ve eşit muamele görmeli. Şu an itibariyle, alternatif olarak taşımalarımızı Gürcistan-Azerbaycan güzergahına yönlendiriyoruz. Bu amaçla Sarp ve Türkgözü sınır kapılarında gerekli hazırlıklar yapıldı. Bu güzergah, yüksek ücretler ve 15 güne varan İran Türkmen sınır beklemeleri de dikkate alındığında şu an daha avantajlı konumdadır. Gürbulak sınırında İran’ın uluslararası hukuka aykırı tavrı sebebiyle krizin daha da tırmanmasını bekliyoruz. Türkiye ilk kez devlet olarak bu haksızlığa karşı farklı ve haklı bir tutum sergilemektedir. Ayrıca, İran-Türkmen gümrüğü olan Lütfabad’ta sadece bin aracımız hareketsiz durmakta, en az 120 milyon dolar değerinde ihraç ürünümüz TIR parklarına çekilmiş bekliyor. İran gümrük geçişlerinde İran ihracatı önceliklidir deyip transit giden ihracatımız bekletiliyor.”

EKONOMİ AJANDASI