CARİ AÇIK YILIN İLK AYINDA 9,85 MİLYAR DOLAR OLDU

Cari açık yüksek enerji ve rekor altın ithalatı öncülüğünde ocak ayında 9,85 milyar dolar ile veri tarihinin en yüksek aylık açığını verdi. Reuters anketindeki beklenti 10 milyar dolar açık oluşması yönünde idi. Cari açıkta bir önceki rekor açık ise 9,41 milyar dolar ile 2011 yılı Mart’ta gerçekleşmişti. TCMB verileri 1984 Aralık’tan bugüne aylık bazda detay içerirken 1984 öncesinde Türkiye ekonomisi aylık 10 milyar dolar açık verebilecek büyüklükte değildi. Verilere göre altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı ocak ayında 2.6 milyar dolar fazla verdi. Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı ocakta 12.43 milyar dolar oldu.

Cari açığı daraltmak ve fazlaya geçmek Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yeni ekonomik planının başlıca hedefleri arasında yer alıyor. Bu plan aynı zamanda faiz oranlarını düşük tutarak büyüme, istihdam, ihracat ve yatırımları artırmayı hedefliyor. Ancak Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında sert yükselen petrol, doğalgaz ve hububat fiyatları cari açığın daha da büyümesine yol açtı. Cari açığa etki eden yükselen altın ithalatını sınırlamak için ekonomi yönetimi kıymetli madenlerin ithalat, ihracatını ve yurtiçi satışını düzenleyen kapsamlı değişiklikler de yaptı. Cari açık 2022’de altın ve Rusya işgali sonrası yüksek seyreden enerji fiyatlarının yarattığı yüksek ithalat öncülüğünde 2021 yılındaki 7.2 milyar dolardan 2022’de 48.7 milyara genişledi.

Geçen ay yaşanan ve yüzbinlerce binaya zarar veren ve 50,000’e yakın kişinin ölümüne neden olan depremin de cari dengeye etkisinin önümüzdeki ay görülmesi bekleniyor.

Şubat ayı öncü verileri ihracatta 1.5 milyar dolar deprem kaynaklı kayba işaret ederken ithalat canlı seyrediyor. Son 12 aylık cari açık Ocak 2023’te bir önceki ayki 48.7 milyar dolardan 51.7 milyar dolara genişledi. Ekonomistler genişlemenin şubatta da devam edeceğini belirtiyorlar.

Eylül ayında açıklanan Orta Vadeli Program’a (OVP) göre hükümet cari açığın 2023’te 22 milyar dolara gerileyeceğini öngörmüştü. Reuters’ın güncel anketinde ise yılsonu beklentileri 43.5 milyar dolar seviyesinde ve daha da yukarı revize ediliyor.