Merkez Bankası’ndan cari açığa sert baskı

İntegral Menkul Değerler Araştırma Departmanı, Analisti Gizem yılmaz ‘ın analizine göre,geçtiğimiz haftanın ilk işlem gününde açıklanan Türkiye işsizlik oranının, Ocak ayında geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre 0,4 puan artarak %10,6 seviyesine ulaşması kısa vadede yurt içi piyasalarda kısmen olumsuz olarak algılandı.

Salı günü ise Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nda Merkez Bankası’nın gecelik politika faizinde beklentilerden fazla bir oranda indirime giderek, 50 baz puan indirime gittiğini ve faizi yüzde 5,0 seviyesine çektiğini gördük. Merkez Bankası faiz koridorunun üst bandında ise bir önceki toplantıda başladığı indirime de devam ederek 50 baz puanlık ve alt bantta da iki önceki toplantıdaki uygulamasına devam ederek 50 baz puan indirime gitti.

Merkez Bankası’nın Türkiye’de son zamanlarda iyileşme eğilimi duraksayan cari açık rakamlarına para politikası üzerinden baskı yapmak amacı ile bu düzenlemeleri yaptığını ve küresel yavaşlama ile enflasyon endişelerini arka plana attığını düşünüyoruz. Daha önceki açıklamalarında, Euro Bölgesi başta olmak üzere küresel belirsizliklerden endişesini belirten Merkez Bankası’nın, özellikle geçtiğimiz aylarda değerli kalmaya devam eden Türk Lirası’na müdahaleye devam ettiğini görüyoruz.

Diğer taraftan, kredilerdeki büyüme oranının hedeflerden sapmasından rahatsızlık duyan Merkez Bankası, Zorunlu Karşılık oranlarını ve ROK’ları yükselterek piyasadan bir kısım likidite çekmeyi amaçladı. Merkez Bankası’nın ilerleyen dönemlerdeki toplantılarda bu uygulamaya devam ederek 2013’ün ilk yarısında faiz koridorunun üst bandını gevşetmeye devam edip, yüzde 7 seviyelerinden yüzde 6,25 seviyelerine çekebileceğini ve politika faizini ise yüzde 5,0’dan yüzde 4,25’e çekerek TL’de gevşemelere devam edebileceğini düşünüyoruz.

Geçtiğimiz haftanın olumlu gelişmesi ise IMF tarafından kaydedildi. IMF’nin Türkiye cari açık/GYSİH beklentisini yüzde 7,1’den yüzde 6,8’e revize etmesi ve haftanın son işlem gününde IMF Türkiye Temsilcisi Lewis’in Türkiye’nin ekonomik temellerinin çok güçlü olduğu belirtmesi yurtiçi piyasalarda pozitif hava estirdi. Önümüzdeki dönemlerde cari açıktaki iyileşmenin devam etmesi ve yurt içi piyasaların, zayıf seyreden yurtdışı piyasalardan pozitif ayrışmayı başarması durumunda not artırım haberlerinin de tekrardan gündeme gelebileceğini düşünmekteyiz.

 Avrupa’da faiz indirimi gerekebilir

Avrupa’da başrolde olan Güney Kıbrıs krizi geçtiğimiz haftanın ilk gününde de gündemin üst sıralarında yer aldı. Kurtarma paketinin fonlanması için altın satılması konusunda Merkez Bankası Başkanı ile karşı karşıya gelen Güney Kıbrıs Maliye Bakanı, hükümetin kurtarma yardımının fonlanmasında altın satışlarını da hesaba kattığını ve 400 Milyon Euro’luk altın satacağını belirtti. Fakat Güney Kıbrıs Merkez Bankası Başkanı’nın hala rezervlerden satış yapmayı düşünmediğini söylemesi mevcut krizi daha da derinleştiriyor. Dünya Altın Konseyi’ne göre 13.9 metrik tonluk altın stoklarını yöneten Güney Kıbrıs, şu an için çözümü altın rezervlerini satmak yerine Euro Bölgesi ve Uluslararası Para Fonu’ndan gelecek 10 Milyar Euro’luk kurtarma yardımında arıyormuş gibi görünüyor. Fakat Güney Kıbrıs’ın bu yardımı alabilmesi için aralarında 100,000 Euro’nun üzerindeki mevduat sahiplerinin vergilendirilmesi ve varlık satışlarının da yer aldığı bir dizi araç vasıtasıyla 7 Milyar Euro daha bulması gerekiyor.

Geçtiğimiz hafta genelinde açıklanan makroekonomik verileri analiz ettiğimizde ise Avrupa Bölgesi’nin zayıf TÜFE verisinin piyasalarda negatif hava estirdiğini görüyoruz. Diğer taraftan, hafta ortasında açıklanan Almanya ZEW Ekonomik Beklenti Anketi’nin beklentilerin üzerinde açıklandığını gördük. ABD’li kredi derecelendirme kurumu Egan Jones Çarşamba günü her ne kadar Almanya’nın notunu aşağı çekse de, gelen ekonomik veriler Almanya’nın hâlâ Avrupa’daki güçlü seyrini koruduğuna işaret etmekte. Dolayısıyla kredi derecelendirme kurumundan gelen not indirim haberinin Avrupa piyasalarını çok sert etkilemediğini söyleyebiliriz. 

 Geçen hafta Avrupa tarafına negatif baskı uygulayan açıklamalar ise IMF ve Almanya Merkez Bankası Başkanı Weidmann tarafından geldi. Uluslararası Para Fonu IMF, Avrupa şirketlerinin borç oranlarına yönelik uyarılarda bulunarak, Avrupa’da şirket borçlarının yüzde 20’sinin devam ettirilemez olduğunu belirtti. AMB’nin geçtiğimiz yıl borçlanma maliyetlerini aşağı çekmek için tahvil alımını söylemiş olmasının ardından dahi Avrupalı politika yapıcılar, çevre ekonomilerindeki şirket ve hane halkının uygun fiyatlı krediye girebilmesi için bir yol bulmaya çalıştığı gözleniyor.

Bölgenin büyüme tahminini bu hafta yüzde 3.5’tan 3.3’e çeken IMF’nin, bu yıl daralacağını öngördüğü bölgede ‘agresif’ para politikası çağrısında bulunması dikkat çekiciydi. Diğer taraftan, Almanya Merkez Bankası Başkanı Weidmann’ın Avrupa’daki borç krizinin on yıl alabileceğini söyleyerek, hükümetlere daha fazla rol üstlenmeleri çağrısında bulunması ve Avrupa Merkez Bankası’nın faizleri düzenlemede daha doğru adımlar atması gerektiğini belirtmesi, AMB’nin genişlemeci bir politika izleyerek önümüzdeki günlerde faiz indirimine daha fazla ihtiyaç duyabileceğini işaret ediyor. Avrupa son dönemlerde direkt faiz indirimine gitmeyi tercih etmese de tahvil alımları ile büyümeyi desteklemeyi hedefleyebilir.

 ABD piyasaları patlamalardan etkilenmedi

ABD, geçtiğimiz haftayı Boston ve Teksas’taki patlamalar ve kasırga haberlerinin etkisinde geçirse de piyasalarda pozitif hava hakimdi. Özellikle hafta ortasında açıklanan Bej Kitap’ta çoğu bölgenin konut ve otomotiv sektöründe kaydettiği ilerlemenin ekonomik büyümede etkili olduğunun ve enflasyonun henüz risk teşkil etmediğinin belirtilmesi, ABD tarafını yukarı taşıdı.

Diğer taraftan hafta boyunca açıklanan makroekonomik verileri ele aldığımızda, bütçe kesintilerinin devam ettiğini gördüğümüz son günlerde açıklanan verilerdeki son haftada yaşanan düşüşler dikkat çekti. ABD’de sanayi üretimi Mart ayında beklenmedik şekilde düşerken, imalatın soğuduğuna yönelik işaretlere bir yenisini ekledi. İmalat, madencilik ve kamu hizmetlerinin de dahil olduğu toplam sanayi üretimi yüzde 0.4 tırmanış kaydetti. Firmaların stok büyütmede yavaşlamaya gitmesi ve küresel piyasaların, ABD’de harcama kesintileriyle ikinci çeyrekte ekonominin soğuyacağının tahmin edildiği bir dönemde yumuşamasıyla üretim de azalıyor. ABD Merkez Bankası’nın bölge başkanları geçtiğimiz ay bir yandan Amerikan ekonomisinin kısmî olarak konut piyasasındaki toparlanmaya bağlı olarak ılımlı büyüme kaydettiğini belirtirken, diğer yandan büyüme karşısındaki risklere karşı uyardı.

Konut başlangıçları Şubat ayının revize edilmiş rakamı olan 968,000’in ardından yüzde 7 tırmandı ve yıllık 1.04 milyonluk seviyeyle Haziran 2008’den bu yana en büyük sıçramayı gerçekleştirmiş oldu. Diğer yandan, işsizlik başvurularının da sabit kalarak istihdam piyasasının istikrara kavuşuyor olabileceğinin sinyalini verdi. İşsizlik sigortası başvuruları 13 Nisan itibariyle sona eren haftada 4,000 yükselerek 352,000’e çıktı. İşverenler tarafından yapılan açıklamada, iş gücünü korumak adına yeterince talep olduğu ve harcamaların artması durumunda daha fazla istihdam yaratılabileceğinin sinyalini verildi. Ekonominin en büyük bölümü olan tüketici harcamalarında yaşanacak bir artış, federal harcama kesintilerinin yol açacağı ekonomik büyüme yavaşlamasını dengelemek için gerekli görünüyor.

Geçen haftanın son gününde ise parasal genişleme destekleyici açıklamalar gündemi meşgul etti. ABD Merkez Bankası’nın 3 bölge bankası başkanı, ABD’nin enflasyonunun FED’in yüzde 2 hedefinin altına daha fazla düşmesinin daha fazla parasal genişleme gerektirebileceğini savundu. Mevcut veriler analiz edildiğinde, önümüzdeki günlerde ABD Merkez Bankası FED’in para politikası ile ilgili adımları daha yakından takip edilecek.