KİRALIK KONUT TALEBİ VE KİRA FİYATLARI ARTIYOR

Emlak piyasasının nabzını tutan sahibinden.com, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) işbirliğiyle hazırladığı “sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü” raporunda kiralık konut piyasasındaki değişimler incelendi. Rapora göre Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatındaki yıllık artış oranı Mart’ta %123,5 olurken, ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatı 37,7 TL’ye yükseldi. Kiralık konut talebi geçen aya göre %16,6 arttı.

 Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından sahibinden.com’un ilan verileri üzerinden hazırlanan “sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü” raporu yayınlandı. Rapora göre, Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan m² fiyatındaki yıllık artış oranı Mart’ta %123,5 olurken, ortalama kiralık konut ilan m² fiyatı 37,7 TL’ye yükseldi. Yıllık kira artış oranı İstanbul’da %126,5, Ankara’da %116,1, İzmir’de ise %82,8 oldu. Bu gelişmeler sonucunda ortalama kiralık konut ilan m² fiyatları İstanbul’da 53,9 TL’ye, Ankara’da 25,9 TL’ye, İzmir’de ise 32,5 TL’ye yükseldi. Enflasyondan arındırılmış (reel) kira fiyatları hem ülke genelinde hem de üç büyük ilde arttı. Kiralık konut piyasasında bir canlılık göstergesi olarak kullanılan kiralanan konut sayısının toplam kiralık ilan sayısına oranı geçtiğimiz aya göre ülke genelinde ve üç büyük ilde yükseldi.

Kira fiyatlarında artış sürüyor: Türkiye geneli ortalama m² kira fiyatı 37,7 TL’ye ulaştı

Türkiye genelinde ortalama kira fiyatlarının yıllık artış oranı Mart ayında da yükselmeye devam etti. Kira fiyatlarındaki yıllık artış oranı geçen aya göre 39,4 puan yükselerek 123,5 oldu. Böylece, geçen yılın aynı döneminde 16,9 TL olan Türkiye geneli ortalama m² kira fiyatı 37,7 TL’ye ulaştı.

Şekil 1: Türkiye ve üç büyük ilde bir önceki yılın aynı ayına göre cari kira fiyatı değişimi (%)ü

Kaynak: sahibinden.com, Betam

Üç büyük ilde kira fiyatlarının artış hızı yükseliyor

Mart ayında üç büyük ildeki kiralık ilan m² fiyatlarındaki yıllık artış oranları da yükseldi. Cari kira fiyatlarındaki yıllık artış oranı geçen aya göre İstanbul’da 14,1 puan, Ankara’da 9,4 puan, İzmir’de ise 8,8 puan arttı. Yıllık kira artış oranı İstanbul’da %126,5, Ankara’da %116,1, İzmir’de ise %82,8 olmuştur. Böylece, ortalama kiralık konut ilan m² fiyatları İstanbul’da 53,9 TL’ye, Ankara’da 25,9 TL’ye, İzmir’de ise 32,5 TL’ye yükseldi.

Yıllık kira artışında Antalya zirvede
Mart ayında yıllık ortalama kira artışı ülke genelinde yüzde 123,5 olurken, büyükşehirlerdeki cari kira artış hızları farklılık gösterdi. En yüksek yıllık kira artışının görüldüğü iller Antalya %166,6, İstanbul %126,5, Mersin %117,5, Ankara %116,1 ve Kocaeli %100,3 olarak sıralandı. En düşük kira artışının görüldüğü iller ise Trabzon %48,2, Van %46,5, Malatya %43,5, Kahramanmaraş %36,9 ve Mardin % 36 olarak yer aldı.

En düşük kira artışlarının hesaplandığı illerdeki yıllık kira artış oranları Mart ayında da yıllık TÜFE artış oranından %61,1 düşük kaldı.

Tablo 1: Yıllık kira artışlarının en yüksek ve en düşük olduğu iller – 2022 Mart

Kaynak: sahibinden.com, Betam

Kiralık konutlara yönelik talep hızla artıyor 

Pandemi vakalarının ortaya çıktığı Mart ve Nisan 2020’de kiralık konut talebi yaklaşık %30 oranında düştü,   ardından artışa geçerek 2020 Haziran’da neredeyse 2 katına çıktı ve bu yüksek talep Eylül ayına kadar devam etti. 2020 yaz döneminde görülen yüksek talep Ekim ayında da devam etti ancak 2021 Mayıs ayına kadar olan dönemde kiralık konut talebinde belirgin bir değişim görülmedi.

Öte yandan 2021 Haziran-Eylül arasında kiralık konut talebinde çok yüksek bir artış görüldü. Talep göstergesi 2021 Mayıs ayında 150 seviyesindeyken Eylül ayında 277,6’ya yükseldi. Bu dört aylık dönemde neredeyse 2 kat yükselen konut talebinde tayinlerin yanında üniversitelerde yüz yüze eğitimin başlaması etkili oldu. Öğrencilerin kampüste eğitim görmeye başlayacak olmaları üniversite öğrencilerinin de kiralık konut talep etmelerine sebep oldu.

Eylül ayından sonra düşen talep göstergesinde 2021 Kasım-2022 Ocak döneminde bir miktar canlanma görüldü. Kasım’da 142 olan talep göstergesi Ocak’ta 159’4 yükselmiştir. Kiralık konut talebi Şubat ayında büyük bir değişim gösterdi, Mart ayında ise önemli bir oranda arttı. Nitekim Şubat’ta 155,2 olan kiralık konut talep göstergesi Mart’ta 181’e yükseldi. Böylece kiralık konut talebi geçen aya göre %16,6 arttı. Piyasa reel kira fiyatlarında son iki ayda meydana gelen artışlarına rağmen kiralık konut talebinin Mart ayında önemli ölçüde artmış olması dikkat çekti. Bu bağlamda kiralık konut talebinin Nisan ve takip eden aylarda nasıl seyredeceği önem kazandı.