Gıda sanayi üretimi zorda!

Türkiye’nin şeker üretiminde uygulanan kotalardaki belirsizlik, başta nişasta bazlı şeker sanayi olmak üzere gıda ve içecek sanayinde üretime büyük sekte vuruyor. Her yıl yapılan kota artışının gecikmesi nedeniyle fabrikalarda üretimin yavaşladığını belirten sektör temsilcileri, ortaya çıkacak üretim açığının, başta şekerli mamul ve içecek sanayi olmak üzere gıda sektörünün üretiminde sıkıntıya yol açmasının kaçınılmaz olacağı uyarısında bulundular.

Şeker üretiminde kota uygulamasının dayanağı olan Şeker Kanunu’ndan kaynaklanan belirsizlikler, gıda sanayinde işleri durma noktasına getirdi. Şeker Kanunu ile üretimleri kotayla sınırlandırılan şeker ve nişasta bazlı şeker sanayi kuruluşları, kota artışının halen belirlenmemiş olması nedeniyle üretimlerini yavaşlatırken, bu durum üretimlerinde bu ürünleri kullanan gıda ve içecek sanayicilerini de sıkıntıya soktu.

Ülkemizde şeker ve nişasta bazlı şeker üretimi, Şeker Kanunu uyarınca her yıl belirlenen kota miktarında gerçekleştiriliyor. Kota uygulaması nedeniyle, sanayide kurulu kapasitelerin kullanılamaması, özellikle geçmiş yıllarda şeker açığının ithalat yoluyla karşılanmasını ve milyonlarca dolar dış alım yapılması sonucunu doğurmuştu.

Fabrikalarda üretim yavaşladı

Her yıl yaşanan bu olumsuzluklara bir de kota belirsizliği eklendi. Şeker Kanunu ile tanınan ve her yıl artırılan kota kapsamında üretimlerini yapan sanayiciler, 2017 pazarlama yılına ilişkin kota artışının netleşmemesi nedeniyle üretimlerini yavaşlatırken, bu durum gıda ihracatında önemli bir yeri olan şekerli mamul ve gazlı içecek üreticisi sanayi kuruluşlarına da yansımaya başladı.

Üretimlerinde ülkemiz çiftçisinin ürettiği yüzde 100 Türkiye’nin mısırını kullanan NBŞ sanayinin üretiminde yaşanacak olası bir daralmanın, önümüzdeki dönemde başta şekerli mamul sektörü olmak üzere gıda ve içecek sanayinin ham madde maliyetlerinin yükselmesine ve üretimde aksamalara yol açacağı uyarısında bulunan sektör temsilcileri, kota artışının bir an önce belirlenerek, açıklanması çağrısı yaptılar.

Nihai çözüm; kotaların kaldırılması

Öte yandan AB’nin Eylül 2017 itibariyle şeker üretiminde kota uygulamasını tamamen kaldıracağına dikkat çeken sektör temsilcileri, bu durumda glikoza ve şekere kota uygulanan tek ülkenin Türkiye olacağına işaret ederek, şeker sektörünün ayakta kalması için nihai çözümün, artık ömrünü dolduran kotaların kalkması ve serbest piyasa düzenine geçilmesi olduğunu kaydettiler.

Gıda sanayinin öncü ve itici gücü şekerli mamul sektörü ve gazlı içecek sektörü, Türkiye’nin toplam gıda ihracatının neredeyse %20’sini oluşturuyor. Her iki sektöre uygun maliyetli ham madde tedarik eden nişasta bazlı şeker sanayi üretimindeki daralmanın, söz konusu sektörlerde üretim düşüşü ile birlikte, ihracatı da sekteye uğratması tehlikesi bulunuyor.