Fed’in düşük enflasyon endişeleri büyüyor

Federal Reserve yetkilileri ABD’de düşük enflasyonun yakın zamanda yükselişe geçmeyeceği konusunda gittikçe daha fazla endişe duymaya başlarken, bu durum küresel merkez bankası yetkilileri arasında en yeni sıkıntı kaynağı oldu.

Fed 2014 yılına güçlenen ABD ekonomisinin düşük enflasyonu yüzde 1 seviyelerinden hedef seviye olan yüzde 2’ye doğru götüreceği umutlarıyla başlamıştı. Fakat alışılmamış derecede sert kış şartlarıyla başlayan yeni yıl hem ekonomik büyümeye engel teşkil etti hem de böylesine bir enflasyon artışına dair çok az işaret gönderdi.

Fed’in dün açıklanan toplantı tutanaklarında görüldü ki yetkililer son politika toplantısında düşük kalmaya devam eden enflasyondan dolayı endişelerini dile getirdiler. 18-19 Mart’ta gerçekleştirilen toplantıda enflasyonu artırabilmek umuduyla kısa vadede faizlerin sıfıra yakın seviyede kalacağına dair daha açık taahhüt verip vermeme konusunu tartışan Fed yetkilileri bunun yerine “bekle ve gör” stratejisini tercih etti.

Bu hafta Washington’da IMF’nin yarı yıllık toplantısı için bir araya gelen küresel merkez bankası liderlerinin ajandasında düşük enflasyon üst sıraları alıyor. Japonya Merkez Bankası (BOJ) yetkilileri 10 yıldan fazla bir süredir gidip gelen deflasyon ile uğraşırken, Avrupalı merkez bankası yetkilileri sıfıra yakın enflasyonu yükseltmeye çalışıyor.

IMF şef ekonomisti Olivier Blanchard Salı günü Avrupa hakkında yaptığı bir açıklamada “Deflasyon riski olduğunu da düşünüyoruz. Ve eğer bu gerçekleşirse hem Euro Bölgesi üyeleri hem de çevre ülkeler için işleri çok zorlaştırır. Bunun göz ardı edilmesi için mümkün olan her şeyin yapılması kanaatindeyiz” ifadelerini kullandı.

Bakıldığı zaman yatay seyir izleyen tüketici fiyatları hanehalkı için maliyetleri düşük tutan iyi bir şey gibi görünebilir. Fakat yumuşak enflasyon düşük maaş artışı, aşırı iş kapasitesi ve düşük küresel talep ile bir araya geldiğinde ekonomistler bunu yatırımı ve istihdamı engelleyen bir karışım olarak görüyorlar. Aşırı düşük maaş ve kar artışları da hane halkı ve iş kredisi çekenler için borçlarını ödemeyi zorlaştırıyor.

Fed yetkilileri ABD ekonomisinin yılın başlarında kötü hava şartlarından dolayı yumuşak bir seyir izlediğini ve ilerideki dönemlerde tekrardan güçlenerek yoluna devam edeceğini umut ediyor. Fakat bu gerçekleşmezse faizleri artırmak için daha uzun bir süre bekleyebilirler. Bir çok merkez bankası yetkilisi ve piyasa katılımcıları faizlerin 2015 yılına kadar artırılmasını beklemiyor.

Fed toplantı tutanaklarında “Uzun süre düşük devam edecek enflasyon ihtimali endişelerine karşın yetkililer bu konudaki gelişmeleri yakından izleme kararı aldılar” ifadeleri kullanıldı.

Öte yandan IMF yetkilileri, AMB’ye enflasyonu yüzde 1’in altından kaldıramadığı için baskı uygulamaya devam ediyor. Tıpkı Fed gibi AMB de enflasyonun yılın geri kalanında artmasını beklerken, bu konuda harekete geçmesi için baskı görüyor.

IMF ise bu hafta açıklanan görünüm raporunda 2014 ve 2015 yılları için büyüme ve enflasyon beklentilerini düşürdü. Gelişen ekonomilerde 2013 yılında yüzde 1.4 olarak gerçekleşen tüketici fiyatları artışının 2014 yılında yüzde 1.5 olması bekleniyor.

JP Morgan Chase JPM +0.71% şef ekonomisti Bruce Kasman, enflasyonun gelişen ülkelerde de yumuşamaya başladığını ve bunun özellikle Çin’de görüldüğünü belirtti. Kasman yumuşayan enflasyonun Hindistan ve Türkiye gibi yerlerde merkez bankalarının üzerindeki aşırı ısınmayı engellemek için faizi artırmalarına dair stresi de azalttığını söyledi.

Kasman, “Bundan 6 ay sonra bence gelişen piyasalarda enflasyonun bir yıl öncesine göre daha düşük olduğunu göreceğiz” dedi.

EKONOMİ AJANDASI