TÜİK verilerine göre GSYH üçüncü çeyrekte zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 1.6 arttı. Mevsimsellikten ve takvim etkisinden arındırılmış GSYH ise üçüncü çeyrekte önceki döneme göre yüzde 1.1 azaldı. TÜİK verilerine göre 2017 yılı üçüncü çeyrekte büyüme yüzde 11.5 seviyesindeydi.

Ekonomik büyüme, TL’deki sert değer kaybı, finansal koşullardaki sıkılaşma ve iç talepteki yavaşlamanın etkisiyle yıl başından bu yana ivme kaybediyor. Üçüncü çeyrekte yüzde 1.6 olan GSYH artışı, bugün revize edilen verilere göre ilk çeyrekte yüzde 7.2, ikinci çeyrekte ise yüzde 5.3 olmuştu.

“Yılın son çeyreğinde daralma bekliyoruz”

Büyüme verilerini yorumlayan İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, “Üçüncü çeyrekte özel tüketim ve yatırımlardaki yavaşlama ile birlikte büyümede ivme kaybı başladı. Ağustos ayında finansal piyasalardaki dalgalanmanın ve sıkı parasal duruşun tüketim ve yatırım iştahına yansıdığını görüyoruz. Öte yandan net ihracatın katkısının artı olması dengelenme sürecini doğruluyor” dedi.

Kömürcüoğlu, “Net ihracattan gelen katkıda ihracatın desteği kadar iç talepteki yavaşlamanın ithalata yansıması etkili oldu. Yılın son çeyreğinde parasal sıkılaşmanın finansal koşullar üzerinde yarattığı olumsuz etki, TL’deki değer kaybının yatırım ve tüketim iştahını azaltması ve yüksek enflasyon etkisiyle büyümede daralma öngörüyoruz” şeklinde konuştu.

“Finansal dalgalanmanın etkisi ortaya çıktı”

Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı, yaz döneminde yaşanan finansal dalgalanma ve öncesinde parasal sıkılaşma adımlarının gecikmeli etkilerinin, yılın üçüncü çeyreğinde büyüme oranında beklenen yavaşlamayı gösterdiğini vurguladı.

Kıvcı Tokalı, “Son çeyrek büyüme oranına yönelik ilk tahminlerimiz, net dış talebin güçlü katkısı nedeniyle, yıllık bazda daralma gerçekleşse de sınırlı kalabileceği yönünde. Bu doğrultuda, 2018 tüm yıl için yüzde 3.2 ve 2019 için yüzde 2.0’lik büyüme tahminlerimizi koruyoruz” ifadelerini kullandı.

“Büyüme 2019’un ikinci yarısında görülür”

Yatırım Finansman’dan Ekonomist Hilmi Yavaş ise, büyüme görünümüne dair bütün risklerin ortadan kalmadığını dile getirerek, hızlı ve ani yeniden dengelenmenin sonuç olarak olumlu olsa da ikincil etkilerinin büyüme görünümü kalıcı olarak bozma riskini ortaya çıkardığını söyledi.

Yavaş, “Özellikle yılın son çeyreğinde yıllık yüzde 2.5-3.0 civarında daralma beklemekteyiz. Önümüzdeki yılın ilk yarısında da keza daralma beklemekle beraber, bu daralmanın bir miktar hız kaybetmesini bekleriz. 2019’ın ikinci yarısında ise bir miktar dengelenme ve hafifte olsa bir büyüme işareti görmeyi bekleriz” değerlendirmesini yaptı.