Bel fıtığı hastaları bu habere dikkat

ABD’den yapılan son araştırmalar, bel fıtığıyla ilgili ezberlerimizi bozacak türden. Bilim insanları her ağrının bel fıtığından kaynaklanmadığını, film ve MR’da görülen bulguların bel fıtığı anlamına gelmediğini işaret ediyor.

Tür­ki­ye­’de her 100 ki­şi­den 80’i ha­yat­la­rı­nın bel­li bir dö­ne­min­de ‘bel fı­tı­ğı’na ya­ka­la­nı­yor. Has­ta için asıl kâ­bus bun­dan son­ra baş­lı­yor. Te­da­vi için za­man hız­la da­ra­lır­ken acı­nın şid­de­tiy­le kıv­ra­nan has­ta­nın bir ka­rar ver­me­si ge­re­ki­yor. Ve iki seçeneği bulunuyor: Ya sağ­lık mer­ke­zi­ne ya da ‘al­ter­na­ti­f’ tıb­ba baş­vu­ra­cak.

Ya felç ka­lır­sam

“Bel fı­tı­ğı ame­li­ya­tı ge­rek­li mi de­ğil mi” so­ru­su­na içi­ni ra­hat­la­ta­cak bir ce­vap ala­ma­yan has­ta­la­rın ço­ğu ikin­ci yo­lu ter­cih edi­yor. Has­sas bir ame­li­yat ol­du­ğu için “Ya felç ka­lır­sa­m” kor­ku­suy­la ilk etap­ta ame­li­yat dü­şü­nül­mü­yor. İn­san­la­rın bu kor­ku­la­rı pek de yer­siz de­ğil.

Dr. Fiz­yo­te­ra­pist Gam­ze Şen­bur­sa, bel ağ­rı­sı ol­ma­yan in­san­la­ra bi­le bel fı­tı­ğı teş­hi­si ko­nul­ma­sı­na ne­den olan il­ginç ve dü­şün­dü­rü­cü araş­tır­ma­nın de­tay­la­rı hak­kın­da şu bil­gi­le­ri ver­di:

“Bel fı­tı­ğı­nın aşa­ma­la­rı var­dır; 1-Disk bul­ging, 2-Disk prot­rüz­yon, 3- Disk her­ni­as­yon/ eks­trü­de, 4 Se­kes­tre disk. Omur­ga ara­sın­da fı­tık­laş­ma­ya se­bep olan as­lın­da ke­mik­ler ara­sın­da yas­tık­çık gö­re­vi ya­pan ya­pı­dır. Bu ya­pı 2 kı­sım­dan olu­şur. İç kıs­mın­da jel kı­va­mın­da bir mad­de ve onun et­ra­fı­nı sa­ran da­ya­nık­lı bağ do­ku ta­ba­ka­sı. Fı­tık­laş­ma iç kı­sım­da jel kı­va­mın­da­ki mad­de­nin aşa­ma aşa­ma dış kı­sım­da­ki lif­le­ri yırt­ma­sı ile baş­lar. Bul­ging se­vi­ye­sin­de yır­tık­lar azken se­vi­ye iler­le­dik­çe yır­tıl­ma hat­ta je­lin si­nir yo­lu­na taş­ma­sı­na ka­dar gi­de­bi­lir.

So­ru­n böyleyse ame­li­yat şart

Son dö­nem­de ya­pı­lan bir­çok ça­lış­ma bu se­vi­ye­ler­de­ki fı­tı­ğın ken­di­ni iyi­leş­ti­re­bi­le­ce­ği yö­nün­de­dir. İd­rar ka­çı­rı­yor, aya­ğı­nız­da ile­ri se­vi­ye kuv­vet ya­şı­yor­sa­nız, gün­lük ya­şam ak­ti­vi­te­le­ri­ni­zin yüz­de 70’in­den faz­la­sı­nı ger­çek­leş­ti­re­mi­yor­sa­nız ame­li­yat zo­run­lu. ‘New Eng­land Jo­ur­nal Of Me­di­ci­ne­’ der­gi­sin­de­ki araş­tır­ma­da bel ağ­rı­sı ol­ma­yan­lar­da bel MR’­ı gö­rün­tü­len­miş ve il­ginç so­nuç­lar el­de edil­miş­tir.

Bel ağ­rı­sı ve­ya hiç­bir semp­to­mu ol­ma­yan 98 ki­şiyle ya­pı­lan araş­tır­ma­ya ka­tı­lan­la­rın yüz­de 52’sin­de bul­ging, yüz­de 27’sin­de prot­rüz­yon, yüz­de 1’in­de eks­trü­de disk bu­lun­muş­tur. MR’­la­rın yüz­de 80’in­de bul­ging, prot­rüz­yon ve eks­trü­de bu­lun­muş­tur. Ra­dio­logy der­gi­sin­de ya­pı­lan ça­lış­ma­da ise her­han­gi bir semp­tom ver­me­yen gö­nül­lü­ler­de bel MR’­ı in­ce­le­me­si ile disk araş­tı­rıl­mış; hiç­bir bel ağ­rı­sı ol­ma­yan 35 yaş al­tı 60 ki­şi bel MR’­ı ile in­ce­len­miş­tir.

So­nuç: yüz­de 24 bul­ging, yüz­de 40 prot­rüz­yon, yüz­de 18 eks­trü­de disk bu­lun­muş­tur. Ge­nel po­pü­las­yo­nun yüz­de 82’sin­de bul­ging, prot­rüz­yon ve eks­trü­de bu­lun­muş­tur.

Teknoloji uzmanları yanılttı

Bu araş­tır­ma­lar da gös­ter­miş­tir ki tek­no­lo­ji, uz­man­la­rı ya­nılt­mış, bel fı­tı­ğı ağ­rı­sı çek­me­yen has­ta­lar­da bi­le bel fı­tı­ğı teş­hi­si ko­yul­ma­sı­na ne­den ol­muş­tur. Dok­tor ve­ya te­ra­pis­ti­niz tek­no­lo­ji­ye gü­ven­mek ye­ri­ne has­ta­lık hi­ka­ye­si, fi­zik­sel, nö­ro­lo­jik ve fonk­si­yo­nel de­ğer­len­dir­me­ni­zi ya­pa­rak ken­di kli­nik de­ne­yi­mi­ni tet­kik­ler ile bir­leş­tir­me­liy­di.”

Ame­li­yat­lar­da ba­şa­rı şan­sı yüz­de 50

Tüm bu ne­den­ler­den do­la­yı fı­tı­k ame­li­yat­la­rı­nın an­cak yüz­de 50’si­nin ba­şa­rı­lı geç­ti­ği­ni söy­le­yen Dr. Fzt. Gam­ze Şen­bur­sa, bel fı­tı­ğı ağ­rı­sı çe­ken­le­re şu uya­rı­lar­da bu­lun­du:

*Her bel ağ­rı­sı fı­tık­tan kay­nak­lan­maz. Si­ni­rin kal­ça se­vi­ye­sin­de sı­kış­ma­sı da bel fı­tı­ğı semp­tom­la­rı gös­te­rir fa­kat cer­ra­hi ile çö­zül­mez çün­kü prob­le­min kay­na­ğı fark­lı­dır.

*Kü­çük de­lik­ler açı­la­rak ya­pı­lan cer­ra­hi­ler, cer­ra­hın ye­ter­li tec­rü­be­si yoksa si­nir kö­kün­ü ya­ra­lar.

*Ope­ras­yon böl­ge­sin­de ye­ni­den fı­tık­laş­ma ope­ras­yo­nun ba­şa­rı­sızlığını gös­te­rir.

EKONOMİ AJANDASI